Η ραγάδα πρωκτού είναι μια συχνή πάθηση, που προκαλεί στον ασθενή οξύ πόνο κάθε φορά που πηγαίνει στην τουαλέτα, αλλά και για αρκετές ώρες αργότερα. Αν και τα αίτια που την προκαλούν είναι πολλά, με κυριότερο τη χρόνια δυσκοιλιότητα, η ραγάδα πρωκτού συνδέεται συχνά και με το άγχος, που μπορεί να προκαλέσει σπασμούς στον σφιγκτήρα. Την ίδια στιγμή όμως η ραγάδα πρωκτού μπορεί να είναι αυτή που προκαλεί το άγχος στον ασθενή, αφού ο πόνος που τη συνοδεύει τον στρεσάρει πολύ.
Ραγάδα πρωκτού και άγχος
Τι είναι όμως η ραγάδα πρωκτού; Πρόκειται για ένα σκίσιμο, μια πληγή στο βλεννογόνο του πρωκτού, που προκαλείται από χρόνια δυσκοιλιότητα, υποθυρεοειδισμό και παχυσαρκία, ενώ κάποιες φορές συνδέεται και με φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα. Το άγχος έχει προστεθεί τα τελευταία χρόνια στον κατάλογο με τα αίτιά της, κυρίως εξαιτίας του σύγχρονου πιεστικού τρόπου ζωής στις δυτικές κοινωνίες. Το άγχος προκαλεί σπασμό στον πρωκτό και ο σπασμός επιδεινώνει την δυσκοιλιότητα. Μεταξύ των αιτίων της μπορεί να είναι επίσης η διάρροια, η κάκωση του πρωκτού, ο τοκετός και οι κακοήθειες στην περιοχή.
Η ραγάδα πρωκτού συνοδεύεται από έναν φαύλο κύκλο. Με δεδομένο ότι η ύπαρξή της καθιστά την αφόδευση εξαιρετικά επώδυνη, ο ασθενής κυριεύεται από άγχος και την αναβάλλει, στην προσπάθεια του να αποφύγει τον πόνο. Έτσι όμως, απλώς αναβάλλει το αναπόφευκτο και μάλιστα σε πιο έντονη και επώδυνη μορφή, αφού τα κόπρανα όσο δεν αποβάλλονται γίνονται πιο σκληρά και πιο μεγάλα, άρα και δυσκολότερο να αποβληθούν. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ο φαύλος κύκλος, που επιδεινώνει και παρατείνει την ταλαιπωρία του ασθενή.
Τα συμπτώματα
Πέραν του πόνου που είναι το βασικό σύμπτωμα της ραγάδας πρωκτού, μπορεί να συνοδευτεί από αιμορραγία, αλλά και να συνυπάρχει μυϊκός σπασμός, οπότε ο πόνος σε αυτή την περίπτωση ενδέχεται να είναι παρατεταμένος. Συχνά ο μυϊκός σπασμός μπορεί να επιδεινωθεί από το άγχος του ασθενή. Επίσης η συσσώρευση κοπράνων στο παχύ έντερο μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία τοξικών ουσιών, με συνέπειες την αδυναμία, τη ζάλη, τη ναυτία, ακόμα και τις αλλεργίες. Στις περιπτώσεις μάλιστα που δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να εξελιχθεί σε πρωκτικό απόστημα και στη συνέχεια ακόμα και σε πρωκτικό συρίγγιο, με ερεθισμό στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό, αιμορραγία, έκκριση πύου, έντονο κνησμό, αλλά και οίδημα. Αν δε η υγιεινή στην περιοχή είναι πλημμελής, μπορεί στην περιοχή να προκληθούν λοιμώξεις όπως είναι οι πρωκτίτιδες. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις η ραγάδα πρωκτού μπορεί να προκαλέσει ακόμα και έλκος.
Πρόληψη και θεραπεία
Υπάρχουν όμως τρόποι για να προληφθεί η ραγάδα πρωκτού; Μια δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες, η καλή ενυδάτωση του οργανισμού, η ήπια χρήση χαρτιού τουαλέτας, το πλύσιμο μετά την αφόδευση ή η χρήση μωρομάντιλων, αλλά κυρίως η αποφυγή του άγχους είναι μερικοί τρόποι για να μειωθεί το ενδεχόμενο εμφάνισης της ραγάδας πρωκτού.
Εφόσον όμως εμφανιστεί, τότε η θεραπεία μπορεί να είναι είτε συντηρητική, με παυσίπονα, αναισθητικές-παυσίπονες αλοιφές, χρήση φυτικών ινών για μαλακά κόπρανα και κρέμες νιτρογλυκερίνης, είτε χειρουργική, όταν η ραγάδα πρωκτού επιμένει και δεν ανταποκρίνεται σε άλλες αγωγές.
Πλέον υπάρχουν σύγχρονες χειρουργικές μέθοδοι, που απαλλάσσουν τον ασθενή από τα ενοχλητικά συμπτώματα της ραγάδας πρωκτού σε μόλις 15 λεπτά και μάλιστα αναίμακτα και ανώδυνα. Η ιδανική χειρουργική θεραπεία είναι η έσω πλάγια σφικτηροτομή με χρήση laser ή υπερήχων (focus ultrasiscion). Πρόκειται για μια επέμβαση που διαρκεί ελάχιστη ώρα (10-15 λεπτά), εκτελείται υπό τοπική αναισθησία με ή χωρίς μικρή ενδοφλέβια καταστολή (μέθη) και επιτρέπει στον ασθενή να είναι άμεσα πλήρως λειτουργικός στις δραστηριότητές του. Μάλιστα η περίοδος ανάρρωσης είναι πολύ μικρή, αφού η επούλωση της πάσχουσας περιοχής αρχίζει από την ίδια ημέρα.
Μην αφήνετε τη ραγάδα πρωκτού να εξελιχθεί, απευθυνθείτε σε ειδικό πρωκτολόγο και προσπαθήστε να περιορίσετε το άγχος σας, καθώς μπορεί να επιδεινώσει περαιτέρω τα συμπτώματά της.
